Καλύτερη διανομή της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς από τους Ευρωπαίους: νέος νόμος επιτρέπει σε πολιτιστικά όργανα να τοποθετούν ηλεκτρονικά όσα έργα έχουν στην κατοχή τους, ακόμα και τα "ορφανά".

Αναδρομή στο παρελθόν: Ορφανά έργα

https://api.multimedia.europarl.europa.eu/documents/20125/16095134/v004-0018-el_mf.srt

ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ

Στη Γαλλία του 18ου αιώνα...

Ένας από τους πιο χαρισματικούς και  διάσημους άνδρες της εποχής του...

Όλες οι φιλοδοξίες του συγκεντρώθηκαν  στο φευγαλέο βασίλειο των οσμών.

Στο ίντερνετ, διαβάζει κανείς, ακούει και  βλέπει όλα τα ευρ. έργα σε κάθε γλώσσα.

Κάποια όμως εξαφανίζονται πολύ γρήγορα  αν δεν τηρήθηκαν τα πνευμ. δικαιώματα.

Τα χρηματικά ποσά που διακυβεύονται  είναι τεράστια.

Θυμόμαστε τις συζητήσεις που έγιναν όταν  η Google σάρωσε σαν κύμα

χωρίς καμία αντίσταση απ' την Ευρώπη  πριν λίγα χρόνια,

αποκτώντας με πολύ απλό τρόπο  κυριότητα ολόκληρων συλλογών

για να βάλει τα ευρωπαϊκά έργα  στους δικούς του ιστότοπους.

Εκείνη η περίοδος προκάλεσε αντίδραση  στην Ευρώπη.

Μια σκληρή αντίδραση που οδήγησε  σ' αυτή την ψήφο με μεγάλη πλειοψηφία

για τη νομοθεσία προστασίας "ορφανών"  έργων.

Στόχος η εγγύηση καλύτερης διανομής  της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς

από τους ίδιους τους Ευρωπαίους.

Θέλουμε ν' ανοίξουμε τις πόρτες σε βιβλία,  φωτογραφίες, περιοδικά, εφημερίδες,

μαγνητοσκοπήσεις, ηχογραφήσεις, ταινίες  κ.ο.κ.

Βιβλιοθήκες, μουσεία,  γραπτά ή οπτικοακουστικά αρχεία,

όλα τα πολιτιστικά όργανα της Ευρώπης

συμμετέχουν τώρα στον αγώνα  ψηφιοποίησης του περιεχομένου τους.

Αλλά σ' αυτό τον αγώνα λείπει καμιά φορά  το όνομα του συγγραφέα ενός έργου.

Γι' αυτό ονομάζονται "ορφανά" έργα.

"Ορφανό" είναι το έργο  χωρίς κατόχους δικαιωμάτων,

π.χ. τους συγγραφείς ή κληρονόμους τους

ή τον εκδότη αν τα δικαιώματα  μεταφέρθηκαν σε αυτούς με συμβόλαιο.

Ίσως να μην μπορέσουμε να τους βρούμε  επειδή χάσαμε κάθε ίχνος τους

ή το πρόσωπο πέθανε χωρίς κληρονόμους.  Υπάρχουν πολλοί λόγοι.

Μπορεί να έχουμε μια φωτογραφία  σε συλλογή

και τίποτα απολύτως που θα μας βοηθήσει  ν' ανακαλύψουμε τον φωτογράφο,

ή το συγγραφέα  του λογοτεχνικού κειμένου.

Στο Βελγικό Βασιλικό Ινστιτούτο  Πολιτιστικής Κληρονομιάς,

αποκαθιστούν και διατηρούν  τα έργα τέχνης του Βασιλείου.

Δημιούργησαν και την πλουσιότερη εθνική  απογραφή φωτογραφικών έργων στην ΕΕ

σε σχέση με το μέγεθος του πληθυσμού.

Τουλάχιστον ένα εκατομμύριο φωτογραφίες  έγιναν ψηφιακές

και είναι πλέον προσβάσιμες ηλεκτρονικά  από κάθε μέρος του κόσμου.

Είναι πραγματική επανάσταση  στη διανομή φωτογραφιών

της βελγικής πολιτιστικής κληρονομιάς.

Το κοινό συμβουλευόταν κάποτε εδώ  φωτογραφίες και τις αγόραζε.

Από την ψηφιοποίηση των φωτογραφιών  και την τοποθέτησή τους στο ίντερνετ,

είχαμε τεράστια πτώση  στην πώληση των φωτογραφιών μας

και μάς κόστισε πολλά χρήματα  να τις βάλουμε ηλεκτρονικά.

Ήταν στην ουσία μια δημόσια υπηρεσία

για να γίνει προσβάσιμη η κληρονομιά  στον μεγαλύτερο αριθμό.

Είναι προφανές ότι η ψηφιοποίηση  μεγάλης κλίμακας

δημιουργεί επανάσταση στις προσεγγίσεις  των διαφόρων κλάδων.

Και πρέπει να σκεφτούμε όλα τα ζητήματα

όπως το σεβασμό για τους δημιουργούς.

Κάνοντας πιο ορατή την ευρωπαϊκή  κληρονομιά στο ίντερνετ

σεβόμενοι ταυτόχρονα τους δημιουργούς  της είναι ο στόχος αυτής της νομοθεσίας.

Τα ευρωπαϊκά πολιτιστικά όργανα  θα τοποθετούν πλέον ηλεκτρονικά

κάθε έργο που έχουν στην κατοχή τους,  εφόσον έκαναν ενδελεχή έρευνα

για τον δημιουργό  ή τον κάτοχο των δικαιωμάτων.

Η ενδελεχής έρευνα σημαίνει  ότι πρέπει να αποδειχτεί

ότι ο συγγραφέας δεν είναι γνωστός και δεν  μπορούμε να επικοινωνήσουμε μαζί του.

Τότε μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε  το έργο.

Και κατόπιν, αν βρεθεί ο συγγραφέας

ή αν υπάρχει δυνατότητα επαφής μαζί του  ή με τον ιδιοκτήτη των δικαιωμάτων,

θα δοθεί κατάλληλη αποζημίωση.

Θα είναι αποζημίωση για το αποτέλεσμα  της χρήσης αυτού του έργου.

Πολλά πρέπει να γίνουν ακόμα  για να συνδεθούν

οι διάφορες δημιουργικές και  επιστημονικές δυνάμεις

για να γίνει ενδιαφέρουσα η διάδοση  ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς

για το σημερινό γενικό κοινό.

Με την ευρωπαϊκή νομοθεσία  για τα ορφανά έργα,

η Ένωση κάνει ένα αποφασιστικό βήμα

προς την εγκαθίδρυση ευρωπαϊκών  πνευματικών δικαιωμάτων

σε συνδυασμό με τις προκλήσεις  της ψηφιακής εποχής.

Η ζούγκλα του ίντερνετ  θα ελέγχεται καλύτερα

από τους δημιουργούς κι επιστήμονες  του αύριο.