Il-liberta' hija waħda mill-valuri li l-UE tiddefendi. Jistgħu ż-żagħżagħ igawdu din il-liberta'? Kif tista' l-Unjoni Ewropea tissalvagwardja din il-liberta'? Ħamsa u għoxrin żagħżugħ jitkellmu mal-MPE Marc Tarabella.

EJJA NITKELLMU: Liberta' fl-Unjoni Ewropea

https://api.multimedia.europarl.europa.eu/documents/20125/14557117/J004-0003-MT.srt

Jiena Marc Tarabella, Membru   tal-Parlament Ewropew.

Fil-Parlament Ewropew naħdem l-iżjed   fuq tliet suġġetti:

l-agrikoltura u l-iżvilupp rurali, is-suq   intern u l-protezzjoni tal-konsumatur,

u d-drittijiet tan-nisa u l-ugwaljanza   tal-ġeneru.

Is-suġġett tagħna llum hu l-ħelsien.

F'dan il-grupp taħsbu li l-Ewropa żiedet   il-ħelsien taċ-ċittadini,

il-libertà tal-espressjoni, il-moviment   ħieles fi ħdan l-Unjoni,

u f'dan il-grupp taħsbu li   l-Ewropa xejnet il-ħelsien,

b'mod partikolari dak tal-Istati Membri   biex jieħdu d-deċiżjonijiet.

L-Ewropa ovvjament timponi serje sħiħa   ta' regoli fuq l-Istati Membri

u xekklet il-moviment tagħhom bħala   pajjiż, is-sovranità.

Ikun interessanti naraw kif tqabblu   fehmitkom f'dan id-dibattitu.

Aħna nitkellmu dwar il-ħelsien fl-Ewropa,   iżda ma tistax titkellem b'mod ġeneriku

għax il-ħelsien hu differenti f'kull pajjiż.

F'pajjiż wieħed jaf taħseb li hu iżjed...   Ngħidu li l-ħelsien hu limitat,

iżda f'pajjiż b'iżjed restrizzjonijiet,   jgħidu li għandhom ħafna ħelsien.

Allura ma nistgħux nitkellmu dwar ħelsien   fl-Ewropa, għax il-kriterji mhux l-istess.

Hi ħasra li l-Ewropa mhix iżjed uniformi.

Fil-Belġju u fl-Olanda tista' tieħu   l-ewtanażja jew l-abort b'mod iżjed faċli,

filwaqt li f'pajjiżi bħal Spanja, naħseb,

l-abort u l-ewtanażja mhux permessi, ma   jaqblux magħhom.

Naħseb li l-Ewropa mhix uniformi meta   niġu għal-libertajiet.

L-Ewropa mexxiet 'il quddiem ħafna   miżuri

li jkunu applikati ftit jew wisq l-istess   fl-Istati Membri.

l-Istati Membri jridu jbiddlu l-liġijiet   nazzjonali tagħhom biex jobduhom.

Iżda fil-fatt għad hemm libertajiet fejn   m'aħna xejn...

Għandna drittijiet indaqs, iżda magħqudin   fid-diversità. Dak il-motto tal-UE.

L-uniformità iżjed hi sinjal   ta' nuqqas ta' ħelsien.

Allura in relazzjoni ma' li qal   Sam, hu kkontradiċa lilu nnifsu.

L-uniformità hi iżjed sinjal ta' repressjoni,

fejn filwaqt li kull pajjiż   jieħu pożizzjoni etika differenti

hu sinjal li l-Ewropa   tiddefendi l-ħelsien politiku.

Naħseb li żdiedet il-libertà fl-Ewropa

meta mqabbla mas-seklu 20,   kif ukoll mas-sekli ta' qabel.

Pereżempju, Leonardo da Vinci fl-Italja

kien prattikament imwaqqaf milli joħloq u   jiżviluppa l-ideat tiegħu mill-Knisja.

Naħseb li dan sparixxa   kompletament illum

għax ħafna pajjiżi m'għadx għandhom   restrizzjonijiet reliġjużi

u, bil-kontra, ix-xjenzati jingħataw   l-għajnuna biex jagħmlu r-riċerka,

u r-riċerka tagħhom hi utli ħafna llum.

Naħseb li dak hu pass kbir lejn   il-ħelsien fir-riċerka xjentifika.

Inti għedt li mil-lat ta' reliġjon   l-Ewropa hi iżjed ħielsa issa,

Hemm ħafna skejjel li ma   jħallux ir-reliġjon fl-iskejjel,

Fir-rigward ta' reliġjon l-Ewropa ma   tħallix lin-nies jesprimu ruħhom.

Naħseb li hi riedet tgħid li r-reliġjon   interferixxa fl-oqsma kollha tal-ħajja.

Illum il-poter u l-istat huma   separati mir-rabtiet reliġjużi,

minkejja li t-tradizzjoni Ewropea hi iżjed   influenzata mill-Kristjaneżmu.

Fuq l-ilbis tal-velu, hu veru li hemm   dibattitu sħiħ fuq dan is-suġġett issa,

iżda ħadd ma pprojbixxa   lit-tfajliet milli jilbsu l-velu.

Trid tissepara l-privat minn dak pubbliku.

Tista' tirrispetta r-reliġjon billi   tilbes il-velu fil-familja tiegħek.

Trid tifred dak li tuża fil-pubbliku   u dak li int id-dar.

Fl-Ewropa aħna fortunati fejn jidħol   il-moviment u trasport ħieles.

Nistgħu mmorru fejn irridu, meta rridu,

għax hemm it-trasport u wara kollox hu   sigur.

Naħseb li minn dak il-lat għandna ħafna   libertà.

Naqbel ma' li għedt, iżda   nixtieq inqajjem suġġett ieħor.

ma jistgħux isibu lqugħ għand xi ħadd li   hu resident legali.

Fil-fatt hemm ħafna problemi   bl-immigranti illegali fil-pajjiżi kollha.

hu minħabba li qed jaħarbu minn   problema f'pajjiżhom stess.

Naħseb li qed jingħataw idea falza   tal-Ewropa

għax jgħidulhom li ser ikun kollox sew,   jiġu integrati mill-ewwel.

Ħafna immigranti illegali jaħdmu għal   familji bħala sefturi, pereżempju...

Jixirqilhom ukoll il-libertà tal-moviment   fl-Ewropa iżda m'għandhomx.

Il-problema bażika hi   fil-pajjiżi ta' dawn in-nies.

Jiġu għax jaħsbu li hemm iżjed ħelsien, li   jista' jkollhom ħajja aħjar.

naħseb li l-Ewropa tejbet verament   il-ħelsien taċ-ċittadini tagħha.

Kemm tħares lejn il-blokk Komunista,   l-Ewropa tal-Lvant,

fejn in-nies, jekk iridu aħbar   mill-bqija tal-Ewropa,

kellhom jiftħu l-vit u jisimgħu r-radju   bil-kwiet

għax kienu jibżgħu li jispijaw fuqhom u   jikkastigawhom.

Issa ħielsa li nisimgħu jew naraw dak li   rridu.

Naħseb li hu pass kbir 'il quddiem   għall-ħelsien ta' kulħadd.

Int tgħid li nistgħu nisimgħu jew naraw   dak li rridu,

Naħsbu li għandna l-ħelsien, iżda ma   nistgħux inxandru dak li rridu...

Forsi l-istazzjonijiet tat-TV u tar-radju,   il-midja b'mod ġenerali,

huma neqsin mill-ħelsien issa. Ma   jistgħux ixandru li jridu,

allura forsi tagħti l-illużjoni ta' iżjed   ħelsien meta dak jaf ma jkunx il-każ.

Taqblu, tista' l-istampa timmanipula jew   tinforma ħażin xi minn daqqiet?

Fil-fatt, iva, għax bil-kunflitti kollha li   għaddejin - Palestina, Iżrael, Iran eċċ -

naħseb li nisimgħu biss   dak li jriduna nisimgħu.

Naħseb li l-istampa timmanipula   xi ftit l-aħbarijiet

fis-sens li, meta tħares   lejn avveniment f'gazzetta,