De specialisten en lidstaten willen EU-brede persoonsgegevens van passagiers, maar de EP'ers worden het er niet over eens. Brengt zo'n systeem de gegevensbescherming in gevaar? EPTV onderzoekt de zaak.

Hoe moet de dreiging van jihadistenterreur in Europa voorkomen worden?

https://api.multimedia.europarl.europa.eu/documents/20125/11978759/m006-0003-nl.srt

Door de aanslagen in Parijs is het debat  over terrorismebestrijding weer opgelaaid.

Hoe pakken we het gevaar aan  van de mensen die terugkomen

van de gevechten in Syrië, Irak  en andere conflictgebieden?

Volgens Europol zijn er tussen de 3000  en 5000 Europeanen naar Syrië gegaan,

Frédéric Van Leeuw  zoekt uit wie dat zijn.

Hij leidt als federaal procureur  de antiterrorismebestrijding.

Zijn analyse van de situatie is alarmerend.

Eén onderdeel van het probleem is  dat er mensen naar de jihadgebieden gaan

zonder dat wij het doorhebben.  Ze vertrekken onopgemerkt.

Het gebeurt vaak  dat pas als iemand terugkomt

en een zogeheten  'potentieel gevaar' vormt,

we merken dat hij in Syrië  en op andere plaatsen is geweest.

Niet alleen België  kampt met deze problemen.

Wij denken dat het  op deze schaal gebeurt

omdat het veel eenvoudiger is om Syrië  in te komen dan Afghanistan of Somalië.

Daar komt ook nog bij dat door het  vrij verkeer van personen in Europa

dergelijke reizen  veel gemakkelijker geworden zijn.

Het kan van nut zijn om bij de grenzen  informatie over passagiers te krijgen.

De specialisten zeggen  dat het de EU aan middelen ontbreekt

om de terugkerende jihadisten  effectief te volgen.

Er is vooral een systeem nodig  om de persoonsgegevens van passagiers

op internationale vluchten uit te wisselen.

De ervaring leert dat het  misschien wel de enige manier is

voor de lidstaten  om verdachte jihad-aanhangers te volgen.

Onze geheime dienst kan vóór hun vertrek

70% opsporen van degenen  die naar Syrië en Irak willen.

Dan heb je nog 30% over, en als je ziet  hoe makkelijk het is om Turkije in te komen,

is PNR een van de  weinige middelen die er zijn.

Op het vliegveld van Brussel  spraken we de man die hiermee werkt.

De gegevens omvatten:  de route, de naam van de passagier,

Ze registreren geen gegevens  over ras, etnische achtergrond,

Het Europees Parlement  heeft heel veel bezwaren geuit.

Vooral over het evenredigheidsbeginsel,  hoelang de gegevens worden bewaard,

en controle en beperkingen op het geven  van de gegevens aan derde landen.

Het is niet dus zeker  of het voorstel aangenomen wordt.

Ik kan er nog niets over zeggen, het hangt  sterk af van het parlementair debat.

Het grootste voordeel is  dat we profielen kunnen opbouwen.

Dat betekent dat we een  profiel van een terrorist kunnen opbouwen.

We weten dat terroristen hun ticket vaak  twee, drie dagen van te voren kopen

en hun reis  op meerdere plaatsen onderbreken.

Daarmee kunnen we een profiel maken  en dat met de database vergelijken.

In Engeland hebben ze gemerkt  dat ze aan de hand van dergelijke profielen

een kans van twintig procent maken om  via de databases terroristen te identificeren.

Maar het EP is verdeeld  over dergelijke profielen.

De commissie Burgerlijke Vrijheden  verwierp het PNR-voorstel in april 2013.

Krijgt de behoefte aan veiligheid  in 2015 de overhand?

Het is belangrijk  om een goed evenwicht te vinden

tussen de essentiële veiligheid  van onze burgers

en de fundamentele vrijheden  en een vrije maatschappij.

Het Hof van Justitie stelt  dat het niet wettelijk is.

Het grondrecht op gegevensbescherming  verbiedt dat je zomaar mensen volgt.

Je moet kiezen op wie je richt.  Je moet kiezen wie je wilt volgen.

Je moet determinanten stellen  of iemand een risico vormt.

Als je iedereen volgt,  doe je hetzelfde als China of Bahrein.

dat een Europabrede uitwisseling  van passagiersgegevens noodzakelijk is.

Maar dat heeft weinig effect  zonder basisinlichtingen.

Het EP hoopt eind 2015 zijn standpunt  over het voorstel bepaald te hebben.