L-istorja fil-qosor tat-tifrik tar-Repubblika Federali Soċjalista tal-Jugożlavja fost serje ta' kunflitti meqjusa bħala dawk l-iżjed qerrieda fl-Ewropa mit-Tieni Gwerra Dinjija.

Storja: Il-Gwerer Jugożlavi

https://api.multimedia.europarl.europa.eu/documents/20125/15699347/V001-0015-MT.srt

25 ta' Ġunju 1991.  Il-federazzjoni tal-Jugożlavja spiċċat.

Is-Slovenja u l-Kroazja  ddikjaraw l-indipendenza.

Spiċċaw il-jiem tal-Marixxall Tito, li qal: 

'Il-Jugożlavja għandha sitt repubbliki,  ħames nazzjonalitajiet, erba' lingwi,

tliet reliġjonijiet, żewġ  alfabeti u partit wieħed.'

Meta in-nazzjonaliżmu Serb ta'  Milošević ried li jiddomina l-oħrajn,

Jelko Kacin għex dan il-perjodu bħala  l-Ministru tas-Slovenja għall-Informazzjoni.

sekli ta' ħolm ta' ġenerazzjonijiet  ta' Sloveni dwar stat tagħna.

'Ilum nistgħu noħolmu,  għada huwa jum ieħor.'

u ppruvaw jipprevjenu  l-indipendenza tagħna: il-gwerra bdiet. 

L-armata ħadet azzjoni f'żewġ pajjiżi.

Is-Slovenja rnexxielha  timbuttaha lura fi żmien għaxart ijiem.

It-triq għal-libertà tal-Kroazja  kellha tkun itwal u iżjed imdemmija.

Il-Ħarifa 1991: 12,000  persuna Kroata tinqatel f'Vukovar,

mijiet ta' eluf ġew  deportati minn truppi Serbi.

Fil-bidu ta' April 1992, il-gwerra  waslet sal-Bożnija u l-Ħerżegovina.

Tul il-kontinent, l-Ewropa tal-Punent kienet  qed tiffoka fuq it-Trattat ta' Maastricht

L-idea kienet li noħolqu politika  sigura barranija u komuni Ewropea.

Il-protezzjoni tal-għaqda fil-Jugożlava jew  ir-rikonoxximent ta' pajjiżi indipendenti?

ma kienx ir-rwol tal-UE li  tinforza l-paċi fil-pajjiż tal-viċinat,

imma nirrikonoxxu li  hekk suppost għamilna.

Ma kienx qabel l-1992, wara li  xeni ta' kampijiet ta' detenzjoni

u miraturi jisparaw fuq  nies ċivili, daru d-dinja,

Intbagħtu nies min-NU biex  iżommu l-paċi, l-iżjed Ewropej. 

Il-Bożnja u l-Ħerżegovina raw l-itwal  assedju fl-istorja tal-gwerra moderna.

Wara li ddikjarat l-indipendenza,  irrikonoxxuta mill-Punent,

il-belt kapitali tagħha, Sarajevo, kienet  assedjata mill-armata Bożnja Serba għal  

erba' snin, minn April 1992 sa Frar 1996.

Il-prezz kien għoli: 10,000 mewt ta' ċivili u  medja ta' 329 ħabta mill-bombi kuljum.

L-ikbar impressjoni hi tal-1,000  ġurnata tal-Assedju ta' Sarajevo.

Kont qed naqsam il-belt u l-miraturi  kienu għadhom qed jisparaw kullimkien.

Kont fil-Holiday Inn u ma  kienx hemm ħġieġ fit-twieqi,

'Qegħdin tant qrib Vjenna u s-sitwazzjoni  tant hi differenti, perikoluża u deprimenti.'

Xtaqt nagħmel xi ħaġa biex inbiddilha.

Novembru 1993:  Simbolu ieħor ta' din il-gwerra.

Il-pont li jgħaqqad il-komunitajiet  Bożnijaċi u Kroati f'Mostar

Lulju 1995: seħħ l-agħar ġenoċidju  Ewropew minn tmiem it-Tieni Gwerra. 

6,000-8,000 irġiel u subien  Bożnijaċi inqatlu fiż-żona ta' Srebrenica

li kienet iddikjarata  min-NU bħala 'żona sigura'.

Sitt xhur wara l-Ftehim Dayton,  miftiehem fil-21 ta' Novembru,

temm il-gwerra fil-Bożnija u l-Ħerżegovina.

Hekk kif jiġri fl-istorja,  dawk li bdew il-gwerra

saru magħrufa bħala dawk li ġabu l-paċi,  għax iffirmaw il-ftehim ta' paċi.

Ġara li fuq naħa kien hemm  Milošević u fuq l-oħra Tuđman,

dawk li riedu li jaqsmu l-Bożnija u  l-Ħerżegovina, iffirmaw il-ftehim.

Imma Milošević ma tgħallem xejn minn dan.

Fl-1999 kien hemm theddida  ta' ġenoċidju ikbar ieħor, fil-Kosovo, 

Fil-Kosovo, l-armata Jugożlava  ddeportat kważi 800,000 persuna Albaniża.

Wara l-wasla tat-truppi  tan-NATO fit-12 ta' Ġunju 1999

is-sitwazzjoni nqalbet u 165,000  persuna Serba ħarbu mill-Kosovo.

ħmistax-il sena wara l-bidu tal-kunflitti  li fjammaw u demmu l-Balkani

is-Slovenja - li, bit-tfittix  tal-indipendenza tagħha,

Dan hu l-għan li għalih qed  jaħdmu l-ġirien eks-Jugożlavi. 