Acht Europese landen hebben wapens naar Libië geëxporteerd ondanks het risico dat er mensenrechten geschonden worden. Het Parlement roept op tot meer transparantie in de wapenhandel.

Verslaggever: Wapenhandel en illegale handel

https://api.multimedia.europarl.europa.eu/documents/20125/15548418/M003-0125-NL.srt

Na het schandaal van  de EU-wapenleveringen aan Libië,

wil het EP de wapenexport  naar derde landen doorzichtiger maken.

Dit is de metaalvakbond van Luik in België.

Hij vertegenwoordigt 15.000  werknemers in de defensiesector.

Herstal, de grootste wapenfabriek in  Wallonië, was bij een schandaal betrokken.

Deze wapens vuren rubberkogels af.  Ze worden gebruikt door de politie.

In deze video laten Libische rebellen  de wapens van Kadhafi's leger zien.

De wapens zijn in de buurt  van Luik in België gemaakt.

De wapens van de fabriek in Herstal  stellen vrijwel niets voor

in het hele Libische militaire arsenaal.

We hebben uitgerekend  dat het 0,003 procent beslaat.

Die vergunningen zijn uitgegeven  toen de hele wereld

geloofde dat Libië  zich weer was gaan gedragen.

Het Libische arsenaal  komt vooral uit China en Rusland,

en is zonder controle afgeleverd,  dus laten we niet hypocriet doen.

In 2009 keurde de Waalse regering  de export naar Libië goed

van geweren, pistolen en granaten  ter waarde van elf miljoen euro.

Officieel ter bescherming van  een humanitaire missie in Darfur.

Dus hoe kan het dat het leger van Kadhafi  er nu de opstand mee onderdrukt?

Dat is een onverantwoordelijke overdracht.

Het is niet onwettig,  omdat een staat het heeft geautoriseerd,

maar er zitten wel  risico's aan verbonden.

Het is een flagrant geval omdat Libië  aan illegale wapenhandel heeft gedaan.

Een vrij nietszeggende interpretatie  van de Europese criteria voor wapenexport.

In 2008 nam de EU  een aantal bindende regels aan.

Regeringen moeten  exportvergunningen weigeren

als er mensenrechten  dreigen geschonden te worden

Ondanks de strenge regels  beslissen de staten zelf wat ze doen.

We weten dat er in 2009 wapens  en ander materiaal zijn geëxporteerd

naar Libië vanuit  ten minste acht EU-landen.

België is er mee  in het nieuws gekomen,

maar er is ook vanuit Italië, Engeland,  Frankrijk en Bulgarije geëxporteerd.

De defensie-industrie is een  bloeiende handelsonderneming in Europa.

Neem bijvoorbeeld  de pistolen en geweren.

Die lichte wapens zouden conflicten  aanwakkeren in ontwikkelingslanden.

De VS is de grootste exporteur ter wereld,  met een verkoop van 544 miljoen dollar.

Dan komen Italië, Duitsland,  Oostenrijk en België,

vier EU-landen tussen  de zes grootste exporteurs ter wereld.

In de EU maken ze pistolen  en geweren voor militair gebruik,

Het EP wil nu meer transparantie  in de wapenhandel voor civiel gebruik.

Er bestaan 875 miljoen  vuurwapens in de wereld

en 74 procent daarvan  is in handen van burgers.

De EU-staten moeten voortaan hun  wapenexport voor civiel gebruik aangeven.

Ter voorkoming  van potentieel misbruik.

Het maakt niet uit of wapens  en daarmee verbonden producten

bestemd waren voor vrijetijdsbesteding  of voor het leger en de politie.

We hebben bijvoorbeeld bewijzen  dat in Egypte

wapens die bestemd waren  voor vrijetijdsbesteding

door de politie  tegen de bevolking gebruikt zijn.

bereidt de VN een verdrag over  de internationale wapenhandel voor

om de export te verbieden naar landen  waar de mensenrechten gevaar lopen.

Het valt nog te bezien of die mooie  principes ook toegepast gaan worden.