Ίσως η Πρωτοβουλία Πολιτών να είναι το πρώτο βήμα προς μια συμμετοχική δημοκρατία ελβετικού στυλ στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Ένα ρεπορτάζ απ' τη Ζυρίχη.

Ρεπόρτερ: Άμεση δημοκρατία σε ελβετικό στυλ

https://api.multimedia.europarl.europa.eu/documents/20125/15415363/M003-0112-EL.srt

Η αρχή της άμεσης δημοκρατίας  καθορίζεται στο Ελβετικό Σύνταγμα.

Θα φτάσει εκεί η Πρωτοβουλία Πολιτών  που προτείνει η Συνθήκη της Λισαβόνας;

Τι μπορεί να μάθει η ΕΕ  απ' αυτή την παράδοση;

Η EuroparlTV αναλύει την κατάσταση  σ' αυτό το ρεπορτάζ απ' τη Ζυρίχη.

Μπορείτε να βάλετε την υπογραφή σας;

Ζητούμε μορατόριουμ για τις  διαπραγματεύσεις ένταξης με την ΕΕ.

Εδώ, η άμεση δημοκρατία  έχει μεγάλη παράδοση.

Ο τραπεζίτης Hans-Peter Portmann  του Συμβουλίου Καντονιού της Ζυρίχης

συλλέγει υπογραφές από το Δεκέμβριο.

Για να ξεκινήσει δημοψήφισμα  απαιτούνται 100.000 υπογραφές.

Αποκλείεται να καταργηθεί αυτή η αρχή  έκφρασης της γνώμης του λαού.

Πρέπει να μπορούμε να εκφράζουμε  τις απόψεις μας ή να κάνουμε συστάσεις.

Όλα αυτά πρέπει να συζητούνται και  να υποβάλλονται σε δημόσια ψήφο.

Από το 1991 περίπου 180 θέματα  έχουν τεθεί σε ψηφοφορία.

Αυτό σημαίνει εννιά το χρόνο.

Χρειάζεται επιμονή, καθώς η απόκριση  δεν είναι πάντα ομόφωνη.

Δεν θέλετε να υπογράψετε;

- Άρα συμβαίνει και αυτό;  - Φυσικά. Αυτό εξυπακούεται.

Δεν έχουν όλοι την ίδια γνώμη.

Τα δημοψηφίσματα μεταφέρουν την  εξουσία λήψης αποφάσεων στο λαό,

και μπορούν να μεταβάλουν την  ισορροπία της πολιτικής εξουσίας.

- Για μας είναι το κατάλληλο σύστημα.  - Ένα σύστημα με περιορισμούς.

Το 2010, πρωτοβουλίες για απαγόρευση  μιναρέδων και απέλαση αλλοδαπών

εγκληματιών στη χώρα προέλευσής  τους, προκάλεσαν αναταραχή.

Η εικόνα της Ελβετίας στο εξωτερικό  δέχτηκε μεγάλο πλήγμα.

Ο Andreas Gross είναι ειδικός στις  πρωτοβουλίες πολιτών 20 χρόνια τώρα.

Τα επίμαχα δημοψηφίσματα του 2010  δεν πρέπει να προκαλούν το σύστημα,

αλλά κάποιες βασικές αρχές  χρειάζονται αναθεώρηση.

Το Ελβετικό Σύνταγμα δεν καθορίζει  με σαφήνεια

το συσχετισμό μεταξύ ανθρώπινων  δικαιωμάτων και άμεσης δημοκρατίας.

Τώρα αρχίζουμε και καταλαβαίνουμε  ότι αυτό πρέπει να βελτιωθεί.

Η πλειοψηφία δεν μπορεί ν' αποφασίσει  για τα βασικά δικαιώματα μειονοτήτων.

Αποτελεί λοιπόν το ελβετικό μοντέλο  παράδειγμα για την Ευρωπαϊκή Ένωση;

Τα ντιμπέιτ ελβετικού στυλ έχουν  ένα πλεονέκτημα:

Οι πολίτες αναγκάζονται να ενδιαφερθούν  για πολιτικά θέματα.

Και αυτόματα ακολουθεί  και η διαφάνεια.

Είναι ένα αδύναμο σημείο της ΕΕ.

Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών  απέχει πολύ απ' το ελβετικό μοντέλο.

Με ένα εκατομμύριο υπογραφές,  οι πολίτες ΕΕ

μπορούν μόνο να προτείνουν στην  Κομισιόν να μελετήσει κάποιο θέμα.

Για τον Ούγγρο Ευρωβουλευτή  György Schöpflin, είναι μια αρχή.

Είναι ένα εκπαιδευτικό έργο  επειδή οι περισσότεροι Ευρωπαίοι

δεν ξέρουν πραγματικά  πώς λειτουργεί η ΕΕ.

Είναι τρομερά περίπλοκη,  παρέχεται ελεύθερα.

Οι Ευρωπαίοι έμαθαν τουλάχιστον  ένα πράγμα απ' τους Ελβετούς:

Πόσο δύσκολο είναι να υιοθετήσουν  το ελβετικό σύστημα.

Το ελβετικό σύστημα αναπτύχθηκε  καθαρά απ' τις ελβετικές προϋποθέσεις

μέσα σε ένα πολύ περίπλοκο  ιστορικό πλαίσιο.

Είναι πολύ δύσκολο να προσαρμοστεί  σε άλλες εθνικές παραδόσεις

δεδομένου ότι τα περισσότερα  ευρωπαϊκά κράτη διοικούνται από πάνω

και η ανάμιξη των πολιτών εμφανίζεται  σιγά-σιγά με το χρόνο.

Στη Ζυρίχη, ωστόσο, η εμπειρία δείχνει  ότι τα ευρωπαϊκά δημοψηφίσματα

μπορεί ν' αναζωογονήσουν  το ευρωπαϊκό δυναμικό.

Η ΕΕ έχει μεγάλη πολιτική εξουσία,  αλλά πολύ λίγη νομιμότητα.

Είναι πολύ απομακρυσμένη  απ' τους πολίτες.

Αυτό που λείπει απ' την ΕΕ είναι αυτό  που προσφέρει η άμεση δημοκρατία:

λιγότερη απόσταση, περισσότερη  διαφάνεια και μια αίσθηση ταυτότητας.

Η βραδιά του κ. Portmann  τελειώνει,

αλλά το κυνήγι υπογραφών συνεχίζεται  μέσω εφημερίδων και του ίντερνετ.

Έχει προθεσμία ως τις 23 Μαΐου 2012  για να συλλέξει τις 100.000 υπογραφές.