L-ewro qed tiddomina t-titli Ewropej u tikkawża qasmiet fiż-żona ewro. Il-Ġermanja hija salvatriċi mhux ħerqana, ir-Renju Unit qed jinjora r-responsabbiltà filwaqt li l-Griegi qed joħorġu fit-toroq. Ġurnalisti mir-Renju Unit, Il-Greċja u l-Awstrija jiflu

Ir-Rokna tal-Istampa: L-Ewro u l-Belt

https://api.multimedia.europarl.europa.eu/documents/20125/14923632/D003-0008-MT.srt

Ħelow. Merħba għall-Rokna tal-Istampa,

fejn niddiskutu xi stejjer li kienu fil-midja

u ġibdu l-attenzjoni ta' bloggers   fl-Ewropa u dawk li jaqrawhom.

Ejja niltaqgħu mat-tim. Biex nagħtu ħarsa   lejn dak li ġara hawn Maria Maggiore.

Hawn ukoll Lavinia Hoyos li ħarset sew   lejn il-bloggs għalina.

Il-mistiedna huma Jannis Papadimitriou   mix-xandir Ġermaniż Deutsche Welle,

u Thomas Mayer, ġurnalist mill-ġurnal   Awstrijakk ta' kuljum, Der Standard.

Mill-aħħar programm ġraw ħafna affarijiet   -

pakkett kbir ta' salvataġġ għall-Greċja u   l-ewro,

bidla tal-gvern fl-Ungerija u r-Renju Unit,

li kellu l-ewwel gvern ta' koalizzjoni f'70   sena,

u l-vulkan Iżlandiż li fixkel il-pjanijiet ta'   vjaġġar għal miljuni.

Ejja nibdew billi nħarsu lejn xi stejjer   fil-midja.

It-tensjonijiet qed jiżdiedu fiż-Żona Ewro.   Il-kriżi għadha qed taffettwana.

It-tensjonijiet huma l-iżjed minħabba   l-atitudni ta' Angela Merkel

li fixklet il-ftehim addottat għas-salvataġġ   taż-Żona Ewro.

F'dan l-artiklu fil-Les Echos, il-President   tal-Grupp Ewro Juncker

jgħid li xi nies għandhom joqogħdu kwieti.

Mhux l-ewwel darba li Merkel ġiet   ikkritikata fuq din il-kriżi.

Qabel Juncker, li bħala President   tal-Grupp Ewro huwa l-iżjed awtorevoli,

Guy Verhofstadt, l-eks Prim Ministru   tal-Belġju u Leterme

ikkritika l-attitudni tagħha li ma jgħinx   lis-swieq.

Kull darba li Merkel titkellem, l-Ewro   tinżel.

M'hemm imkien fejn il-problema tinħass   iżjed qawwija milli fil-Greċja.

Jannis Papadimitriou, kif qed iħarsu lejn   l-istorja kollha hemm?

Irridu nħarsu lejha minn perspettiva   differenti.

Il-perspettiva hija u kienet differenti ħafna.

Ser tibqa' diffiċli ħafna għas-sentejn li   ġejjin, għallinqas, hekk nemmen.

Issa rajna li l-Greċja xtrat iżjed żmien -

żmien politiku, żmien biex taġixxi u   tnaqqas id-defiċit rekord.

Min-naħa l-oħra...Naħseb importanti għal   dawk li jħallsu t-taxxa li jkunu jafu dan.

Dan mhux biss pakkett ta' salvataġġ   għall-Greċja,

huwa wkoll, jekk mhux l-iżjed ħaġa   ewlenija għas-sentejn li ġejjin,

pakkett ta' salvataġġ għall-banek   Ewropej

li taw ħafna flus lill-Greċja fis-snin u   d-deċennji ta' qabel.

Naħseb li ż-żmien diffiċli ħafna ser jasal fi   żmien sentejn jew tlieta minn issa.

Bħalissa qed naraw biss il-bidu tal-istorja.

F'dan il-programm dejjem inħarsu lejn   l-istampi minn storja fl-aħbarijiet

u nippruvaw nidentifikaw dak li qed jiġri.

Mhux ser ikollkom problema b'din   l-istampa.

Kienet xi ħaġa li nkwetat ħafna lin-nies   tal-Greċja.

Ovvjament, passi awsteri qatt ma jkunu   popolari.

Imma hemm sensazzjoni li ser ikunu   aċċettati?

M'għandix ċertezza għalissa, imma ovvja   li l-pakkett tas-salvataġġ huwa iebes.

Il-Greċja huwa pajjiż fqir meta mqabbel   mal-Ġermanja jew Franza.

Bħal li kieku l-Ġermanja taddotta pakkett   awster ta' madwar 300 biljun ewro.

L-idea kollha tal-pakkett ta' salvataġġ ma   kinitx popolari fil-Ġermanja.

Il-Ġermaniżi ġew assigurati meta   ngħaqdu fl-ewro

u ħallew warajhom id-Deutschmark li   kienet b'saħħitha

biex ma jkollhomx jieħdu sehem   fis-salvataġġ tal-bqija tal-munita.

Mhux ser nitkellem bħala Ġermaniż   hawnhekk.

Qed nitkellem il-Ġermaniż imma jien   Awstrijakk,

allura forsi għalija xi ftit iżjed faċli li   nispjega l-pożizzjoniji Ġermaniża

mingħajr ma jakkużawni b'nazzjonaliżmu   Ġermaniż,

li bosta pajjiżi sfortunatament għamlu,   bħall-Greċja u oħrajn.

Għandi opinjoni differenti tal-aħħar xhur   dwar il-funzjoni tal-Kanċillier Merkel.

Ma naqbilx mal-kritika ġenerali li ħadet   azzjoni bil-mod wisq. Anzi bil-kontra.

Naħseb li eżaminat kollox mill-qrib u ħadet   azzjoni b'mod responsabbli ħafna,

għax ikkunsidrat mhux biss il-pass li jmiss   imma ta' warajhom ukoll.

Kieku Merkel qalet mill-bidu, f'Jannar   pereżempju,

nonfqu 100 jew 150 biljun ewro,   il-Ġermaniżi biss,

kieku affarijiet oħra ma kinux jitilgħu   fil-wiċċ u ma konniex inkunu nafu bihom.

Il-pressjoni fuq il-pajjiżi li kienu l-kawża   tal-kriżi ma kinitx tikber.

Il-problema kienet iż-żmien. Merkel ġiet   ikkritikata minħabba l-azzjonijiet ittardjati.

Kieku ttieħdu l-azzjonijiet fiż-Żona Ewro   xahrejn jew tlieta ilu,

il-pajjiżi kienu jiffrankaw eluf ta' ewro.

Insomma spiċċajna b'riżultat simili, pjan   għaż-Żona Ewro.

Ir-raġuni: kif rajna tista' tixtri ż-żmien   bil-flus.

Imma ma tistax tixtri bidliet strutturali li   huma bżonnjużi ġewwa ż-Żona Ewro.

L-għerq ta' din il-kriżi hi li l-membri   taż-Żona Ewro,

il-Ġermanja, l-Awstrija, l-Olanda   min-naħa

u l-Italja, Spanja, l-Portugall, il-Greċja   minn oħra,

għandhom perspettiva differenti tal-   politika ekonomika dwar munita komuni.

Din hija l-qofol tal-kwistjoni li ser tkun   suġġett ta' ħafna diskussjonijiet.

Jannis, naf li inti ktibt artiklu dwar   id-dimostrazzjonijiet fil-Greċja.

Tajt ħarsa lejn xi biċċiet li ktibt   hemmhekk.

Tidher li qed tkun diffiċli għal dawk li...

Kulħadd jaċċetta li d-dejn irid jiġi   kkontrollat,

imma qatt ma kienet ser tkun faċli. Ma   kinitx popolari fl-Irlanda lanqas.

Ma kinitx ser tkun faċli, imma tkun iżjed   faċli

li kieku l-gvern Grieg wera li l-miżuri kienu   ġusti u korretti,

u li r-responsabbiltà kienet qed tinqasam   bejn kulħadd

speċjalment is-sinjuri, dawk il-ftit   iffortunati, li mhux verament il-każ.

Fl-ewwel ġimgħat wara li faqqgħet il-kriżi,   il-Prim Ministru Grieg qal

li n-nies kollha li jaqilgħu, ejja ngħidu iżjed   minn 100,000 ewro fis-sena

biex jikkontribwixxu għat-tnaqqis fid-defiċit   li hija idea tajba.

Imma kemm hemm nies li jaqilgħu 'il fuq   minn 100,000 ewro fis-sena?