Czy kryzys ekonomiczny pogrzebał nadzieje niektórych na szybkie wejście do strefy euro? Czy kryteria wstąpienia powinny być bardziej elastyczne? Rozmowa nt. poszerzenia strefy euro z ekspertem i posłem z Łotwy.

Zbliżenie: Droga do euro

https://api.multimedia.europarl.europa.eu/documents/20125/14882362/M001-0008-PL.srt

Witam w programie Zbliżenie. Naszym   tematem będzie rozszerzenie strefy euro,

ekskluzywnego klubu, który na początku   w 1999 r. liczył 11 a obecnie 16 państw.

Nowe państwa członkowskie podpisały   Traktat z Maastricht,

który mówi o wspólnej walucie, a więc   prędzej czy później muszą ją wprowadzić.

Czy mamy pewność, że przyjęcie euro   pomoże słabym gospodarkom?

Czy być brak elastyczności w finansach   publicznych może im zaszkodzić?

Zanim przejdziemy do debaty   zapraszam na reportaż.

Udaliśmy się do Polski,   która wstąpiła do UE 5 lat temu.

Już od pewnego czasu mówiono   o wstąpieniu do strefy euro,

Nadszedł jednak kryzys i Polska poprosiła   o przyspieszenie procesu.

Instytucje powiedziały jednak nie.   Polska musi spełnić kryteria z Maastricht.

Obecnie władze polskie nie mówią   o konkretnej dacie,

mimo iż Polacy często płacą już w euro

w sklepach, na autostradach   i na lotniskach. Przyjrzyjmy się z bliska.

5 lat po przystąpieniu do Unii   Polska wciąż jest poza strefą euro.

Słowenia i Słowacja są już członkami

ekskluzywnego klubu euro,   a Polska nadal pozostaje w tyle.

Jaka jest sytuacja w Polsce? Czy jest ona   gotowa na wprowadzenie euro?

Pomimo iż Polska   nie jest jeszcze oficjalnie w strefie euro,

wiele instytucji czyni łatwiejszym   życie Polaków

i turystów odwiedzających Polskę   przez konta i rozliczenia kart w euro.

Euro jest także popularne na lotniskach.

Podobnie jest   przy bramkach na autostradzie

i w supermarketach, które otwarły   specjalne kasy do płatności w euro.

czy w Polsce istnieje ryzyko,   że przy zmianie waluty ceny wzrosną,

co miało miejsce w innych państwach,   które wprowadziły euro?

Co o tym myślą Polacy?   Czy obawiają się wzrostu cen?

Problemy związane z kłopotami   w operowaniu różnymi walutami

by przekonać oponentów do   wprowadzenia w Polsce wspólnej waluty

organizują liczne konferencje skierowane   do dziennikarzy i studentów.

Potrzeba będzie więcej   niż tylko presja ze strony turystów,

Droga do strefy euro nie będzie zwykłą   wymianą banknotów w portfelu.

Niewątpliwie turyści krajowi   i zagraniczni odczują korzyści

do kantoru,   gdzie kurs nie zawsze jest korzystny...

Do rozmowy nt. strefy euro   zaprosiłam do studia pana Daniela Grosa.

Jest on dyrektorem Centrum Studiów   Europejskich w Brukseli, CEPS.

P. Gros czy wstąpienie do strefy euro   to coś pozytywnego czy negatywnego?

Wstąpienie do strefy euro stało się   ważniejsze i jednocześnie trudniejsze.

istnieje ochrona EBC,   który pomaga sektorowi finansowemu,

a trudniejsze, gdyż państwa kandydujące   muszą uporządkować swój budżet,

co oznacza, że ich deficyt   musi wynosić poniżej 3% PKB.

przez mają trudności z szybkim   przystąpieniem do strefy euro.

i była pierwsza w kolejce do strefy euro,

Co sądzi pan o obecnej sytuacji   gospodarczej w Polsce?

Wydaje się, że Polska radzi sobie   z kryzysem lepiej niż stare państwa UE.

Nadal trwa wzrost, a sektor finansowy   stawia czoła kryzysowi.

Polska szybko zbliżała się do euro   do momentu, kiedy uderzył kryzys.

Wówczas rząd zadecydował   o zwiększeniu deficytu budżetowego,

co odkłada wstąpienie do strefy euro   o kolejne kilka lat.

Sprawy mogły potoczyć się inaczej,   rząd mógł utrzymać budżet pod kontrolą

i Polska mogła   wprowadzić euro w 2012 r.,

a pozostałe kryteria mogłyby   zostać szybko spełnione.

Wewnątrz strefy euro toczy się debata   nt. kryteriów z Maastricht.

moglibyśmy rozważyć możliwość,   aby dla młodych gospodarek

ale być może można by   pozwolić im na okres przejściowy.

kiedy do strefy euro   należało kilka państw

i potrzebne były warunki   przyjęcia nowych członków.

Obecnie sytuacja gospodarcza jest inna   i zmiana niektórych kryteriów

Kryterium dot. inflacji, które jest oparte na   kraju o najlepszych wynikach w całej UE,

co może być poniżej celów,   jakie powinien osiągnąć EBC.

Państwo mogłoby mieć obowiązek   deflacji, aby wejść do strefy euro,

Czy kryterium deficytu to jedyne   kryterium, które powinno pozostać,

w przeciwnym razie byłby to koniec strefy   euro? - Kryterium dot. deficytu

Kiedy jednak średni deficyt w strefie euro   wynosi pomiędzy 5 a 6%,

należy się zastanowić, dlaczego nowe   państwa powinny mieć lepsze wyniki,

niż państwa, które już operują euro.

Istnieje jednak różnica między tym czego   chcemy pod względem gospodarczym,

a tym, co jest politycznie   i prawnie możliwe.

Wiemy, jak ciężko to zmienić.   Nic nie można w tej sprawie zrobić.

widzieliśmy już rozszerzenie tej strefy

o Maltę, Cypr, Słowację i Słowenię,

ale Malta i Cypr to niewielkie gospodarki.

Czy uważa pan, że problemem Polski   może być fakt, że to duża gospodarka?