Nerħulha lejn Castile-La-Mancha biex naraw kif il-veto riċenti tal-Parlament fuq il-proposta kontroversjali tal-Kummissjoni dwar iż-żerriegħa qed taffettwa lill-bdiewa lokali u lill-kumpaniji taż-żerriegħa.

SOS: Salvaw iż-żrieragħ tagħna

https://api.multimedia.europarl.europa.eu/documents/20125/11799036/m003-0285-mt.srt

Sejrin Madrid fil-muniċipalità  ta' Espinosa de Henares

fil-provinċja ta' Guadalajara,  Castile-La-Mancha.

Il-ħxejjex tar-reġjun huma x-xgħir, il-ħafur,  il-qamħ u ż-żerriegħa tal-ġirasol u r-rapa,

Sejrin f'fabbrika taż-żrieragħ madwar  100km lil hinn mill-belt kapitali ta' Spanja.

Ser nitkellmu  mar-riċerkatriċi Maria Jesús Rojo

li toħloq iż-żrieragħ li jixtru l-bdiewa.

u fl-indiċi tagħna hemm varjetajiet li ġew  maħluqa permezz tar-riċerka tagħna.

fi Spanja, ġew prodotti 300  miljun kilo ta' żrieragħ iċċertifikati.

Il-Kummissjoni Ewropea kellha  l-intenzjoni li tissimplifika r-regoli

tal-produzzjoni u  l-bejgħ ta' dawn iż-żrieragħ,

imma fil-plenarja, il-Parlament  Ewropew ivvota biex jirrifjuta dan.

Il-Plenarja qatgħetha li l-proposta kienet  ser tagħti lill-Kummissjoni wisq saħħa

u ma kinitx ser tħalli spazju  biex il-Membri jimmanuvraw 

biex jintroduċu r-regoli tagħhom stess.

Xi MPE jemmnu wkoll li  l-Kummissjoni ma eżaminatx l-impatt

li dawn il-liġijiet proposti jista'  jkollhom fuq intrapriżi żgħar.

José Carlos, id-direttur  tal-produzzjoni tal-kumpanija

spjegalna kif jiġu prodotti ż-żrieragħ.

Nipproduċu varjetajiet ġodda li jgħaddu  minn proċess ta' reġistrazzjoni fi Spanja.

La darba jgħaddu mill-ispezzjonijiet  ta' reġistrazzjoni uffiċjali kollha

iż-żerriegħa imbagħad tiġi sottomessa  għall-privattiv tal-proprjetà intellettwali

li tagħtina ċans li niġbru r-royalties  fuq l-użu tagħha għal bosta snin

u b'hekk inkopru  l-ispejjeż tal-ħin u l-flus involuti.

Hawn għandna r-riżultat  aħħari ta' din il-proċedura sħiħa.

Issa ġiet ipproċessata u qed tiġi ppakkjata

bit-tikketta taċ-ċertifikazzjoni taż-żrieragħ.

kellha l-għan li tillimita d-drittijiet li l-bdiewa  għandhom li jbiegħu ż-żrieragħ tagħhom;

dan ikun għad-detriment tan-negozji żgħar.

Jiena bidwi f'familja ta' ħafna  ġenerazzjonijiet ta' bdiewa,

ma niftakarx li qatt kien hemm  professjoni oħra fil-familja tiegħi.

Is-soltu nixtri l-kompost  mingħandhom u xi żerriegħa.

bejn l-isforz involut  fil-produzzjoni taż-żerriegħa

jew it-titjib ta' varjetà  ta' żerriegħa partikolari

u dawk minna li għandhom u jużawhom  biex iżidu l-profittabbiltà tal-art tagħna.

L-ispiża medja għal produttur taż-żerriegħa

għar-reġistrazzjoni ta' varjetà  ta' żerriegħa hu madwar 5,000 ewro.

Kif ser niddeċiedu kif  inħarsu lill-bdiewa żgħar

Huwa inaċċettabbli li  ż-żrieragħ jiġu prodotti

u l-għada meta l-varjetà tkun  għal bejgħ dawn jisparixxu mis-suq

għax kulħadd jiskambjahom u  jpartathom u jipiċċaw fis-suq l-iswed.

F'Madrid, tkellimna mal-unjonijiet agrarja  u l-Ministeru Spanjol għall-Agrikultura.

Aħna qed nappoġġjaw id-drittijiet tal-bdiewa  li jkattru ż-żerriegħa tagħhom stess

u nemmnu li dan għandu jiġi difiż fil-PE.

L-organizzazzjoni COAG  tikkritika l-proposta tal-Kummissjoni,

Pereżempju, fi Spanja,  id-dwieli u s-siġar taż-żebbuġ

huma adattati mmens għall-klima  Mediterranja, għandhom

il-kundizzjonijiet speċifiċi li, skont dak li  nafu, pajjiżi fin-naħa ta' fuq m'għandhomx.

Naħsbu li l-Kummissjoni marret lil  hinn wisq fl-omoġenizzazzjoni tar-regoli.

L-Unjoni tal-Bdiewa  Żgħar u r-Raħħala, l-UPA,

emfasizzat li l-proposta tal-Kummissjoni  tagħti wisq saħħa lin-negozji l-kbar.

L-ebda bidwi mhu ser ikun jista'  jipproduċi ż-żerriegħa tiegħu stess issa.

Qed jiffaċċjaw ħafna diffikultajiet,  fosthom f'komperattivi:

stabbilixxew min għandu d-dritt li  joħloq il-varjetajiet taż-żerriegħa,

u saħansitra jitolbu l-flus  lill-bidwi li jixtieq li jiżra' ż-żerriegħa.

Dan kollu qed jaffettwa dawn it-tip  ta' bejjiegħa bl-imnut u hu ta' benefiċċju

għall-kumpaniji l-kbar li sfortunatament  hemm biss 3 jew 4 minnhom.

Il-Ministeru Spanjol għall-Agrikultura  jara din il-proposta bħala bla bżonn,

li toħloq konflitt li kien jidher li ġie solvut.

L-ebda pajjiż ma talab dan,  lanqas xi settur partikolari,

imma saret minn fuq għal isfel -  mill-Kummissjoni għall-Membri.

Il-problema miżjuda kienet  it-tensjoni dwar il-biedja organika u lokali

Imma l-fatt li dan l-abbozz ta' din il-liġi  mess magħha qajjem dubji f'dawn is-setturi

u hi waħda mir-raġunijiet li ġiet irrifjutata.

Kif jistgħu l-interessi  differenti tal-pajjiżi membri,

bdiewa u produtturi  taż-żrieragħ jiġu rikonċiljati?

Il-bdiewa mhumiex ħerqana bir-rwol  li jrid ikollhom fit-titjib ġenetiku

u x-xogħol li nagħmlu fit-tkattir  taż-żerriegħa għandu rwol importanti ħafna.

Il-bdiewa interessati f'varjetajiet ġodda,  iżjed produttivi u reżistenti għall-mard.

Mhux għax jiena xi attivist ambjentali  kbir, imma kulħadd hu bżonnjuż,

l-ebda persuna waħda m'għandu jkollha  poter assolut. Irid ikun hemm bilanċ.

Ejja nressqu lit-trejdunjins,  l-għaqdiet taż-żerriegħa, lill-Ministeru

u anke lill-konsumaturi, qrib  xulxin biex jitkellmu u jgħidu:

mhux sewwa li bħala bidwi inti jkollok  id-drittijiet kollha, l-istess ngħid għalija

li jien produttur taż-żerriegħa,  għal dan is-sinjur u l-konsumatur.

Spanja waqgħet lura, m'hemmx riċerka  għax ħadd ma jrid jonfoq flus fuq dan.

X'ser jiġri issa wara li l-PE  irrifjuta l-proposta tal-Kummissjoni?

Il-ballun qiegħed f'saqajn il-Kunsill  wara l-proċedura ta' ko-deċiżjoni.

Għall-bdiewa żgħar, li jgħixu minn  fuq madwar 200 jew 300 ettaru,

ovvjament dan lanqas  għandu biss jaffettwahom.

u li jkun hemm protezzjoni għall-bdiewa  żgħar bħalu u bħall-antenati tiegħu

li qattgħu ħajjithom  kollha jaħdmu fl-għelieqi.