Diġà qed tilħaq il-miri ta' tnaqqis tal-emissjonijiet tal-UE għall-2020, Nantes ingħatat ġieħ tal-isforzi tagħha biex tbiddel  it-trasport pubbliku tagħha u ssir post ideali għall-ispazji ħodor.

Riporter: Nantes inkurunata l-Kapitali Ewropea Ħadra tal-2013

https://api.multimedia.europarl.europa.eu/documents/20125/16393352/m003-0269-mt.srt

Li l-emissjonijiet tal-gassijiet t'effett serra  jitnaqqsu sal-2020 hi idea tajba fit-teorija.

Fil-prattika, il-belt ta' Nantes fi Franza  tant impenjat ruħha biex tagħmel dan

li l-UE rebbħitha t-titlu tal-Belt  Kapitali Ewropea Ħadra għall-2013.

Is-sigriet tagħha kien l-investiment  fil-mobilità permezz tat-trasport pubbliku

u fil-kwalità tal-ħajja tar-residenti tagħha.

Dik il-politika taqbel mal-ħsieb li  qed imexxi l-Parlament Ewropew.

It-Trasport fl-Ewropa hu responsabbli  għal 30% tal-emissjonijiet kollha tas-CO2.

Imma jekk tħares lejn l-ibliet,  mill-emissjonijiet kollha li jagħmlu l-ħsara 

lill-klima, it-trasport hu  responsabbli għal 70% minnhom.

Għalhekk, jew ser inbiddlu l-mobilità fl-ibliet

jew qatt mhu ser nirbħu lit-tibdil tal-klima.

Marti kienet qed tfittex xogħol fir-reġjun

għax taħdem fis-servizz  ċivili u jien ridt inwaqqaf kumpanija.

Meta kienu qed iġorru f'Jannar li  għadda, il-familja Sandré-Chardonnal

kellha qraba li selfuhom  karozza għal bosta xhur.

Imma minħabba li ma ridux il-piż ta'  karozza ssieħbu fil-programm Zenius.

li offriet lin-nies minn Nantes,  li kellhom karozza għal żmien twil,

iċ-ċans li jibdlu l-użu  tal-karozza għal ftit xhur

mat-trasport pubbliku  b'xejn f'dawk il-ftit xhur

Estelle, il-mara ta' Etienne, diġà  telqet għax-xogħol bit-trasport pubbliku, 

waqt li hu jieħu lil binthom  l-iskola tan-nuna b'tal-linja.

Fl-aħħar t'Awwissu, bdiet rotta ġdida  tal-karozza tal-linja, is-C5 Chronobus,

u tgħaddi kull ħames minuti, jew  sitta fis-sajf, jiġifieri tajba ħafna.

Għax-xirja spiss nikru karozza bis-siegħa.

Dak is-servizz tal-kiri tal-karozzi, Marguerite,

li joffri karozzi self-service fit-triq.

Hemm wieħed qrib ta' fejn noqogħdu aħna

u nieħduha għal sagħtejn jew tlieta biex  immorru nixtru mis-supermarket barra l-belt.

Wasalna.  Issa li m'għadx għandi iżjed il-buggy,

ser nieħu rota. Iżjed faċli u tgħaġġel biha.

Issa mmorru f'dik id-direzzjoni,  lejn l-istazzjoni tar-roti.

Hu jmur id-dar u jaħdem għal rasu mid-dar.

It-trams, il-karozzi tal-linja fuq korsiji  għalihom, il-Chronobus, tal-linja bil-ħin,

u r-roti u l-karozzi mikrija  joffru mobilità ta' veru fil-belt.

Nantes ingħatat il-Belt Kapitali  Ħadra 2013 mill-Kummissjoni Ewropea.

Belt ta' 600,000 abitant  fil-punent ta' Franza,

kienet l-ewwel waħda  li daħħlet it-trams fl-1985.

Minn dak iż-żmien l-investiment  fit-trasport pubbliku ma naqasx.

Bi kważi medja ta' 100 miljun ewro fis-sena,  hu l-iżjed qasam allokat flus mill-baġit.

Fin-netwerks tat-tram tagħna, fil-ħin li jkun  hemm l-iżjed nies, jaħdmu kull tliet minuti. 

Fuq il-Busway netwerk, fl-iżjed  ħin użati jiġu kull żewġ minuti u nofs,

u fl-iżjed ħin ta' nies fuq il-Chronobus  netwerk, jiġu kull ħames jew tmien minuti.

In-nies iridu jibdlu l-imġieba tagħhom,

imma mhux billi ntambrulhom il-ħin kollu  u nġegħluhom iħossuhom ħatja.

Il-mira għall-2020 tal-belt hi li tnaqqas  l-emissjonijiet tas-CO2 bi 30% meta

mqabbla mal-2003, li hi iżjed ambizzjuża  mill-mira tal-UE ta' 20% ta' tnaqqis sal-2020

Il-maġġoranza tal-MPE  jridu jmorru anke iżjed lil hinn.

Għamilna analiżi li 60% tal-flus  kollha mill-Unjoni Ewropea

li qed jikkofinanzjaw it-trasport,  sejrin għat-toroq 

F'dan għandna bżonn bidla, u  aħna l-Ħodor għamilna proposta

li għallinqas 40%  għandhom imorru għall-ferroviji,

u li l-iżjed l-għola,  il-massimu għat-toroq ikun ta' 20%,

u 15% għar-roti u l-infrastrutturi għall-ħajks.

Minbarra t-trasport pubbliku,  hemm l-ispazji ħodor.

Il-Belt Kapitali Ħadra ta' Nantes  għall-2013 hi mimlija proġetti oriġinali.

Ġonna żgħar fil-belt huma mod  tajjeb ta' kif jgħaqqdu r-residenti

ta' dik li qabel kienet  il-parti industrijali ta' Nantes.

bi ħxejjex għall-ikel u  opportunità għan-nies biex jiltaqgħu.

Proġett ieħor, ftit metri 'l  bogħod hu dak ta' Nizanerie - 

tip ta' ċentru żgħir  għall-kommunità mibni mir-residenti.

Żminijiet sempliċi imma żminijiet ta' ferħ.

Ġibtom il-ħawħ?  Ejja mmorru għand il-furnar

ħalli naraw jekk għandux xi ħobż għat-tiġieġ.  OK? Tlaqna. Ejja naraw.

Kull fil-għaxija. Agnès u  wlieda jiġu jitimgħu lit-tiġiet

f'dan il-gallinar improvviżat f'salib it-toroq.

Minflok jaraw it-TV, it-tfal joħorġu u  jitgħallmu dwar ir-responsabbiltà.

Innaddfu l-gallinar,  nagħtuhom l-ilma u nitimgħuhom.

Dawn l-inizjattivi jtejbu  l-kwalità tal-ħajja għar-residenti,

imma proġetti bħal dawn għal bliet kbar  iżjed minn Nantes ikollhom bżonn

investiment kbir. Il-PE jenfasizza  d-dimensjoni Ewropea

li hi n-nuqqas ta' krudeltà  fil-ġlieda kontra l-gassijiet t'effett serra.

Nantes għadha proġett nazzjonali  biss jew saħansitra wieħed reġjonali.