Bil-livelli tal-baħar li qed jogħlew, ir-Renju Unit għandu l-għodod tajbin biex jiddefendi lilu nnifsu? U x'passi konkreti - jekk hemm - qed jittieħdu biex niġġieldu t-tibdil tal-klima?

It-tibdil tal-klima: id-daqqiet tal-baħar

https://api.multimedia.europarl.europa.eu/documents/20125/20603515/m006-0020-mt.srt

L-istrutturi ta' sbuħija  arkitettonika li jsebbħu l-profil. 

Imma għad jasal il-jum  meta din il-belt kapitali kbira

Merħba għall-ħajt tal-azzar  twil 520 metru ta' Londra.

£200 biljun f'infrastruttura,  1.25 miljun persuna

u ovvjament il-kapitali  politika u kulturali ta' pajjiżna.

Mingħajr il-Barriera, ma jkunx hemm  il-protezzjoni mill-għargħar tal-marea

u jrid ikun hemm  pjanijiet ta' kontinġenza.

Għalhekk lura fis-70ijiet kien hemm  serje ta' reklami fuq it-televiżjoni li kienu

jwissu n-nies biex joqogħdu attenti għas-  sirena tal-għargħar, it-test tal-għargħar.

Il-baħar qawwi, it-tqanqil tat-Thames...

Pereżempju fl-1238, hemm irreġistrat li  l-Palazz ta' Westminster ġie mgħarraq

u li l-barklori kienu jsuqu  d-dgħajjes tagħhom minn Great Hall.

Fl-1982, il-barriera f'Charlton, magħmula  minn 10 gradi tal-azzar kienet topera sew. 

Kull waħda mit-tmien gradi  prinċipali tiżen 3,300 tunnellata,

jew biex nifhmu aħjar, il-piż  ta' sitt jumbo jets u nofs mgħobbija.

Dawn jagħtu lil Londra għaxar  darbiet iżjed protezzjoni kontra l-għargħar. 

Imma l-livelli tal-baħar qed  jogħlew madwar 3 millimetri kull sena

u mistennija jkunu għolew b'metru  sal-2100. U l-kawża ta' dan?

It-theddida omnipreżenti,  it-tibdil tal-klima.

Grupp ta' esperti dinjin, 'the Inter-  governmental Panel on Climate Change'

issa jgħidu li l-attività umana ilha l-kawża  prinċipali tat-tibdil tal-klima mill-1950ijiet.

Is-sejbiet tagħhom huma appoġġjati minn  wieħed mill-iżjed ċentri ta' riċerka rinnomati

fir-Renju Unit. Għandna atmosfera  iżjed sħuna li żżomm iżjed umdità,

għalhekk diġà qed naraw  ħafna reġjuni b'xita iżjed qawwija.

Imbgħad fir-rigward tal-livell  tal-baħar, għandna żewġ effetti:

imma għandna wkoll  l-oċeani sħan li qed jespandu.

Dr Clare Goodess hi riċerkatriċi anzjana  fit-Taqsima ta' Riċerka Klimatika

fl-Università ta' East Anglia f'Norwich

li qed taħdem biex tqajjem  kuxjenza dwar it-tibdil globali tal-klima.

Jekk inħarsu 'l quddiem,  fi tmiem is-seklu 2100,

jekk jirnexxilna nnaqqsu  l-emissjonijiet ta' gass b'effett serra,

ser innaqqsu xi ftit  mill-impatt futur tat-tibdil tal-klima.

Għalhekk it-triq li bħalissa  qegħdin fuqha hi oranġjo:

gassijiet t'effett serra  li qed ikomplu jiżdiedu.

L-aħdar jagħtina  idea ta' dak li jista' jiġri

jekk, b'mod globali, jirnexxilna  nżommu t-tibdil tat-temperatura globali

Imma hekk kif qed nivvjaġġaw lejn il-kosta  ta' Norfolk, in-nies ta' Happisburgh

qed jitħabtu biex isalvaw il-villaġġ  idilliku tagħhom milli jinbela' mill-baħar.

Ħadd ma jista' jiċħad  li għandna tibdil fil-klima.

Mhijiex kwistjoni ta' x'jista' jiġri, jew li  ser jiġri, għax qed jiġri f'dan il-mument.

Ir-riżultat ta' dan hu t-tisħin tal-pjaneta,  l-għoli fil-livelli tal-baħar u aħna quddiem.

F'jum kiesaħ tax-xitwa, l-ibħra ċari  kristall donnhom li jitwaħħdu mas-sema,

bir-ramel abjad bi ftit nies fuqu li qed  jippassiġġaw mal-klieb tagħhom.

Imma tħares 'l fuq, u tara ċar  l-erożjoni tal-irdum ta' sediment artab. 

u il-quċċata tal-mewġ għoliet  iżjed mill-quċċata tal-irdum.

Diffiċli temmen, imma jkun  l-eqqel tax-xitwa, trid taraha.

Għalhekk dan hu ddisinjat  biex jilqa' l-qawwa tal-baħar.

U permezz ta' dan, aħjar li jaħbtu  miegħu milli jaħbtu mal-irdum artab,

Ħajt ta' ġebel.  Kuntrast qawwi mal-ħajt tal-azzar.

Imma jista' jkun hemm mod iżjed soffistikat  għal dan il-villaġġ żgħir biex jiddefendi ruħu?

Id-difiżi kontra l-għargħar  huma soluzzjoni mwiegħda.

Hemm żoni f'dan il-pajjiż fejn  jitħaddem il-'managed retreat',

għax mhuwiex kost-effettiv li  tipproteġi dawn iż-żoni mill-għargħar.

proġett biex iġedded parti  min-netwerk tal-ferroviji tar-Renju Unit

sab il-fondi permezz tal-borża  pubblika u l-appoġġ tal-gvern.

It-telgħa fil-fatt kienet tasal  eqreb lejn il-linja tal-ferrovija,

bħallikieku kienet fuq in-naħa l-oħra,  imma bdiet tiċċaqlaq.

Għalhekk Network Rail  kellhom ineħħu dak il-materjal kollu,

Għal John Dora, irid jinstab l-investiment  għall-infrastruttura tal-linji tal-ferrovija.

B'mod ġenerali,  Network Rail f'ħames snin

ser jonfqu madwar £300  miljun fuq xogħlijiet bħal dan,

u dik l-ispiża tista' tagħmel in-netwerk iżjed  b'saħħitha kontra t-tibdil tal-klima tal-futur.

Jien personalment nemmen li  għandhom bżonn jżidu l-infiq ħafna iżjed.

Il-parti tal-linji li qed  jaħdmu fuqha hawnhekk

ser taqdi l-linja prinċipali minn  London Marylebone sa Birmingham.

Iġġorr ukoll ħafna tgħabija, għalhekk hi linja  importanti li wieħed għandu jiddefendi.

Jiġifieri l-valur ser ikun iċ-ċavetta  biex jiġi żblukkat l-investiment?

Fl-aħħar tal-vjaġġ tagħna madwar  ir-Renju Unit, ġejna lura Londra.

X'soluzzjonijiet jistgħu jipprovdu l-politiċi?

Ovvjament, f'dak li hu xogħol li nistgħu  nagħmlu fuq dan, għad hemm l-adattament.

X'ser nagħmlu fil-verità biex innaqqsu  l-emissjonijiet fuq livell globali?

Parti oħra hi li għandna bżonn nibdew  inħarsu iżjed bis-serjetà lejn l-adattament,

x'ser nagħmlu dwar id-difiża  mill-għargħar u d-disinn tal-ibliet tagħna.

L-UE għandha pjan ta' azzjoni għal  ekonomija b'livell baxx ta' karbonju.

L-għan hu li jitnaqqsu l-emissjonijiet  tas-CO2 bi 80-95% sal-2050.

Imma lura  għall-Parlament Ewropew fi Brussell,

il-MPE kienu qalbhom maqtuha  min-nuqqas ta' impenn ġenerali.

Qbilna li noħolqu fond internazzjonali  għall-klima ta' $100 biljun fis-sena.

Dak li qed niġġieled għalih  anke fl-UE hu li noħolqu sistema

li biha ma nkunux dipendenti fuq il-burdata  tal-ministru tal-finanzi ta' dik is-sena.

Jista' jkun hemm pjanat  koerenti fuq it-tibdil tal-klima?

Il-bliet kapitali l-kbar jistgħu jsalvaw 

imma villaġġi bħal Happisburg huma prova  li l-isfidi tat-tibdil tal-klima huma reali

u li ftit ftit, partijiet  mix-xenarju ser ikomplu jisparixxu. 