Ix-xemx tipproduċi ammont kolossali ta' enerġija. U jekk nipprovaw nagħmlu l-istess fuq l-art biex niġġeneraw l-enerġija? ITER jista' jagħmel dan possibbli.

A-Ż: I għal ITER

https://api.multimedia.europarl.europa.eu/documents/20125/13738380/j002-0059-mt.srt

Ix-xemx tipproduċi ammonti kbar ta'  enerġija permezz ta fużjonijiet nukleari.

Ejja nidħlu fix-xemx biex naraw.  Ej! X'inhu għaddej hawn?

Mela, biex nissimplifika,  sabiex nagħmel fużjoni nukleari,

idroġenu - nukleu 1 irid  jamalgama ma idroġenu- nukleu 2.

Din ir-reazzjoni tipprovdi  enerġija kolossali. Fhimt?

U jekk nipprovaw nagħmlu l-istess ħaġa  fuq l-art sabiex nipproduċu l-elettriku?

Jista' jkun possibbli bil-proġett ITER.

L-Ewropa qed taħdem  fuqu ma' seba' pajjiżi oħra.

L-ewwel esperiment  ta' fużjoni għandu jseħħ fl-2018.

Jekk jaħdem, reattur 'ITER'  akbar se jkun inbena sal-2050.

Tajjeb. Filwaqt li nistennew sakemm din  l-enerġija l-ġdida s-seħħ, l-impjanti tal-

enerġija nukleari jipproduċu l-elettriku billi  jużaw reazzjoni oħra: il-fużjoni nukleari.

Dan hu dak li  jiġri f'reattur bħal dan.

Għall-fissjoni, jintużaw  il-plutonju u l-uranju.

In-nuklei tagħhom  huma bbumbardjati b'newtroni.

Meta jinqasmu, in-nuklei  jirrilaxxaw in-newtroni,

li jolqtu nuklei oħra  u l-proċess ikompli.

Din ir-reazzjoni tipproduċi enerġija  fil-forma ta' sħana u radjazzjoni.

143 impjant tal-enerġija nukleari  jipproduċu terz mill-elettriku tal-UE.

li jirrilaxxa radjazzjonijiet  perikolużi għal eluf ta' snin.

Bl-ITER, l-Ewropej  qed jisperaw li jipproduċu

kważi ammont bla limitu ta'  enerġija nukleari mingħajr skart.

Sabiex issir taf dwar it-tniġġiż nukleari  segwu q għal Qawwa Nukleari Saħħa!