Ποιες ήταν οι πρόοδοι και ποια τα εμπόδια της διεύρυνσης της ΕΕ προς τα Δυτικά Βαλκάνια; Ευρωβουλευτές και σημαντικός εμπειρογνώμονας συζητούν τις προκλήσεις  και τα διακυβεύματα.

Δυτικά Βαλκάνια: ο δρόμος προς την ΕΕ

https://api.multimedia.europarl.europa.eu/documents/20125/11912713/d001-0053-el.srt

Καλωσήρθατε στο Ντιμπέιτ, που παρουσιάζουν  από κοινού στο ΕΚ των Βρυξελλών

το EuroparlTV και η Nova TV από τα Βαλκάνια,  με μένα, τον Paul Anderson...

Κι εμένα, τον Borjan Jovanowski.

Θα συζητήσουμε τις προκλήσεις, τα εμπόδια,  τις επιτυχίες,

παρόλο που είναι δύσκολο  να τις δούμε καμιά φορά,

της διεύρυνσης της ΕΕ  προς τα Δυτικά Βαλκάνια.

Ο νέος Πρόεδρος της Κομισιόν,  Jean-Claude Juncker,

είπε ότι κανένα νέο μέλος  δεν θα ενταχθεί στη θητεία του,

αλλά η διαδικασία συνεχίζεται.

Μαζί μας στο στούντιο είναι ο Ivo Vajgl από τη  Σλοβενία, Φιλελεύθερος Ευρωβουλευτής,

και ο Eduard Kukan από τη Σλοβακία,  που είναι από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα.

Ένα θερμό καλωσόρισμα και στους δυο.

Και από τους Σοσιαλιστές, ο Μιλτιάδης Κύρκος,

και από το Πανεπιστήμιο του Γκρατς,  ο Florian Bieber,

συντονιστής της Πολιτικής Συμβουλευτικής  Ομάδας Βαλκάνια στην Ευρώπη,

έργο του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τα Βαλκάνια.

Ας ξεκινήσουμε με σένα, Florian,  και να ορίσουμε το σκηνικό.

Τα Βαλκάνια δεν είναι ιδιαίτερα  στους τίτλους των ειδήσεων σήμερα.

Σήμερα έχουμε εκθέσεις προόδου και  από τις έξι υποψήφιες βαλκανικές χώρες:

Σερβία, Μαυροβούνιο, Πρώην  Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία Μακεδονίας,

Βοσνία, Κοσσυφοπέδιο και Αλβανία.

Γίνεται, αν μπορείς, να μας δώσεις  μια σύντομη περιγραφή

για το ποιες είναι, κατά τη γνώμη σου, οι  μεγαλύτερες πρόοδοι στη διαδικασία ένταξης,

και ποια είναι επίσης τα μεγαλύτερα εμπόδια;

Έχουμε δύο χώρες που συζητούν - Σερβία και  Μαυροβούνιο. Είναι μεγάλη πρόοδος,

ότι υπάρχει συνεχής διαδικασία διεύρυνσης, και  οι συζητήσεις είναι πραγματικά σημαντικές.

Αλλά έχουμε τρεις χώρες που θα έλεγα ότι  αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα.

Η Βοσνία και Ερζεγοβίνη έχουν εσωτερικά  προβλήματα, πολιτικά εμπόδια.

Έγιναν πρόσφατα εκλογές και βλέπουμε μικρή  πρόοδο προς την ΕΕ και σε μεταρρυθμίσεις.

Το Κοσσυφοπέδιο έχει την πρόκληση ότι δεν  αναγνωρίζεται από πέντε κράτη μέλη ΕΕ.

Αυτό μπλοκάρει πιθανότατα τη μελλοντική  ένταξή του στην ΕΕ,

παρόλο που υπάρχουν εσωτερικά προβλήματα.  Δεν έχει κυβέρνηση εδώ και μήνες.

Τέλος η πΓΔΜ, έχει την άλυτη διαφορά για το  όνομα με την Ελλάδα,

που αποτελεί επίσης εμπόδιο

και είχε ως αποτέλεσμα  αυξανόμενη αυταρχική τάση μέσα στη χώρα.

Μετά έχουμε μία περιφερειακή εικόνα  χωρών

που βλέπουν, με πολλούς τρόπους,  την ΕΕ να απομακρύνεται από αυτές.

Το αποτέλεσμα είναι ότι οι ελίτ δεσμεύονται  όλο και λιγότερο στη διεύρυνση ΕΕ.

19 χρόνια μετά τη Συμφωνία του Ντέιτον  και η Βοσνία αποτελεί ακόμα ανοιχτό ερώτημα.

Οι προοπτικές για τη Βοσνία είναι ακόμα  ασαφείς. Ποιο είναι το πρόβλημα με τη χώρα;

Εν μέρει είναι η θεσμική ρύθμιση της Βοσνίας,

που δημιουργεί ελίτ  που δεν είναι υπόλογες.

Οι εκλογές δεν επιλύουν το πρόβλημα,

επειδή όλοι υπήρξαν στην εξουσία  κάπου στη Βοσνία.

Δεν μπορείς να πετάς τόσο εύκολα πολιτικούς  και να τους τιμωρείς που δεν κυβέρνησαν καλά.

Είδαμε ότι οι εκλογές του Οκτωβρίου

δεν έφεραν πραγματικά αλλαγή μεγάλης  κλίμακας στα πολιτικά της Βοσνίας.

Υπήρχε η ελπίδα ότι η ομοσπονδία  και οι διάφορες εθνοτικές οντότητες

θα πλησίαζαν περισσότερο τη Βοσνία

και θα δημιουργούσαν αντίθετο μοντέλο  από αυτό που ίσχυε μέχρι τώρα

στο πρόγραμμα της εθνικής εκκαθάρισης  και στη διάρκεια του πολέμου.

αλλά θέλω να τονίσω ότι  μετά τις πρόσφατες εκλογές

νομίζω ακόμα ότι υπάρχει  μία ακτίνα ελπίδας για τη χώρα,

επειδή καθυστερεί σαφώς στη διαδικασία.

Υστερεί από όλες τις άλλες χώρες της περιοχής.

Αλλά πρόσφατα έγιναν διάφορες σημαντικές  πρωτοβουλίες για να διορθωθεί αυτό.

Εννοώ την κοινή επιστολή των υπουργών  εξωτερικών Γερμανίας και Βρετανίας,

που περιείχε κάποιες νέες,  πολύ πρωτότυπες ιδέες

για το πώς θα αλλάξει η κατάσταση,  και κάποιες άλλες πρωτοβουλίες.

Τώρα πιστεύω ότι θα διοχετευθούν  σε μία θέση για όλη την ΕΕ.

Αυτή την Παρασκευή, 5 Δεκεμβρίου,

ο Επίτροπος Hahn και η Ύπατη Εκπρόσωπος  Mogherini ταξιδεύουν στο Σεράγεβο,

έτσι πιστεύω ότι τώρα είναι η ευκαιρία  για την πολιτική ελίτ της Βοσνίας

να δείξει ότι ενδιαφέρονται  για ένα ευρωπαϊκό μέλλον.

Νομίζω ότι η Ευρώπη  θα πρέπει να είναι πιο φιλόδοξη.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να προσπαθήσει  να βρει κοινό σχέδιο, κοινή πρωτοβουλία.

Νομίζω ότι η Ύπατη Εκπρόσωπος Mogherini  δείχνει αυτή τη βούληση και ενδιαφέρον.

Και έχει τις γνώσεις.  Τώρα εξαρτάται από το πόση πρωτοβουλία

θα της επιτρέψουν τα κράτη μέλη  και οι υπουργοί τους.

Νομίζω... Και θα σταματήσω αφότου πω αυτό.

Δεν νομίζω ότι το πλαίσιο Ντέιτον

επιτρέπει αληθινή μεταρρύθμιση και  εκσυγχρονισμό της βοσνιακής κοινωνίας.

Δεν λειτουργεί. Η Συμφωνία του Ντέιτον  ήταν καλή για να σταματήσει ο πόλεμος.

Δεν είναι πλαίσιο για να χτιστεί  ένα σύγχρονο κράτος.

Κύριε Κύρκο, αν δούμε τα εκλογικά  αποτελέσματα και την εδραίωση

των παγιωμένων θέσεων που δημιουργήθηκαν  αρχικά βάσει της Ντέιτον,

τι ελπίζετε να δείτε στο μέλλον,

ή ποιος είναι ο δρόμος εξόδου από αυτές τις ελίτ  και από το υπάρχον σύστημα;

Δεν είμαι αισιόδοξος στο ότι βλέπω  κάποια διέξοδο για τη Βοσνία.

Οι περιχαρακώσεις, όπως αναφέρατε,  είναι πολύ δυνατές,

και η θέση εκεί είναι, κατά τη γνώμη μου,  πολύ δύσκολη.

Αυτό δεν ισχύει για τα υπόλοιπα  Δυτικά Βαλκάνια.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτές οι χώρες,  όπως εξήγησε ο καθηγητής,

είναι ήδη στο δρόμο για την ΕΕ  είτε ως μελλοντικά μέλη,

ή έχοντας συγκεκριμένα προβλήματα να λύσουν  πριν γίνουν μέλη.

Άρα είναι μία διαδικασία  που χρειάζεται ενθάρρυνση.

Ας πάμε στη Σερβία, κ. Bieber.

Τι γίνεται με τη Σερβία; Είδαμε πρόσφατα  ένα ανοιχτό δίλημμα στη Σερβία

για το αν θα πάει προς την Ανατολή  ή αν θα μείνει με την Ευρώπη.

Είναι τζόγος των ελίτ. Λένε "Αν δεν μας φερθείτε  καλύτερα, θα στραφούμε προς τη Ρωσία."

Νομίζω ότι τέτοιες δηλώσεις από τον Milo  Đukanović και τη σερβική κυβέρνηση

υπονοούν ότι θέλουν να διατηρήσουν  καλούς δεσμούς με τη Ρωσία,

επειδή αυτό είναι δημοφιλές στις χώρες τους,

και να ασκήσουν πίεση στην ΕΕ.  Η Ρωσία δεν είναι εναλλακτική στην περιοχή.

Δεν είναι πραγματικός παράγοντας.  Δεν μπορεί να έχει επιρροή.

Ας μην ξεχνάμε ότι τα Δυτικά Βαλκάνια  περιβάλλονται από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ.

Αποτελούν νησίδα μέσα στην ΕΕ.

Αλλά η Ρωσία μπορεί να δημιουργήσει  προβλήματα αν θέλει.